'Stop met persoonlijkheidstests, ze zijn gebaseerd op gebakken lucht'
WAT NU WEER, BAAS?Nooit kun je eens rustig je werk doen. Om de haverklap krijg je van je baas te horen dat het weer anders moet. Schrijver Richard Engelfriet helpt je uit de brand en scheidt in deze rubriek de zin van de onzin. Vandaag: persoonlijkheidstests.
Persoonlijkheidstests: vrijwel elk bedrijf neemt ze af. De tests hebben namen als Insights Discovery, Belbin, Management Drives en MBTI. Wat er zoal uitkomt? Dat je een blauw mens bent (dan wil je zekerheid). Of dat je een brononderzoeker bent (‘een doener die actief met zijn bijdrage komt’) of een ISFP (‘een veelzijdige medestander’).
Hoe ze aan die resultaten komen? Die bepaal je zelf. Je vult namelijk 50 vragen in en krijgt dan keurig je eigen antwoorden als uitkomst. Opmerkelijk hoe verbaasd mensen dan zijn dat ze zich zo in de uitkomsten herkennen. Het is net alsof je Gordon vraagt of hij kan zingen.
Schitterend ook hoeveel harmonie er uit die tests komt. Het is net Teletubbieland: nergens klootzakken, matennaaiers of roddeltantes te bekennen. Als Willem Holleeder zo’n test invult, durf ik te wedden dat hij een ‘betrokken persoonlijkheid, bevlogen familiemens en daadkrachtige professional’ is.
Wat ik eigenlijk bedoel: die tests slaan nergens op.
Gebakken lucht
Wat ik eigenlijk bedoel: die tests slaan nergens op. Al die prachtige claims van ze – dat teams beter gaan presteren en dat ze helpen de juiste man op de juiste plek te krijgen – zijn gebaseerd op gebakken lucht. Of hooguit wat boterzachte flutonderzoekjes, veelal gefinancierd door de aanbieders van die tests. In de serieuze wetenschap is nog altijd geen consistente relatie gevonden tussen type persoonlijkheid en effectiviteit. Laat staan dat er bewijs is dat teams beter gaan presteren na zo’n test dan na een copieus diner bij De Librije. Of de BurgerKing.
Die tests hebben ook een bedenkelijke moraal. Deelnemers kramen zinnen uit als: ‘Ik kan heel slecht samenwerken met Karel. Dankzij de test begrijp ik waarom: Karel is blauw. En blauwe mensen zitten nu eenmaal in mijn allergie omdat ze alles in regeltjes willen gieten’. Arme Karel. Het lijkt wel een bijeenkomst van de Ku Klux Klan. Die mensen plakken ook graag stickers op mensen die anders zijn. Het geeft te denken dat keurige bedrijven daaraan meedoen.
Liever een stevig gesprek
Wie zijn mensen serieus neemt, plakt geen stickers. Ken je het beruchte Stanford Prison Experiment uit 1971? Willekeurige proefpersonen kregen een sticker opgeplakt als gevangene of bewaker. De onderzoekers braken het experiment binnen zes dagen af vanwege mensonterend gedrag van de bewakers.
Het kwalijke mechanisme dat het Stanford-experiment blootlegde, zit ook ingebakken in persoonlijkheidstests. Een lezeres (laten we haar Ingrid noemen) vertelde me dat ze ook zo’n test moest invullen. Ze was blauw. Dat staat voor ‘het willen creëren van zekerheid en duidelijkheid’. De rest van haar collega’s bleken oranje (‘wil vooruitgang, resultaten en prestaties laten zien’) en rood (‘staat voor durf, tempo en kracht’). Ze werd al gauw de ‘dame die geen kansen ziet’. Drie maanden na de test zat Ingrid weggepest thuis.
Als je wilt dat mensen of teams zich gaan ontwikkelen, blijf dan ver weg van persoonlijkheidstests. Wie écht aan de slag wil met zijn team zonder stickers te plakken, voert gewoon een stevig gesprek. Benoem wat er niet goed gaat en zoek naar oplossingen: verhoog de salarissen, verlaag de werkdruk of ga een potje paintballen. Maar stop met die stomme persoonlijkheidstests.
Namens Ingrid en Karel hartelijk dank.
Richard Engelfriet is dagvoorzitter en schreef het boek De Succesillusie. Heb je ook een advies van je baas gekregen waar je over twijfelt? Laat het Richard weten via mail!
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Wat nu weer, baas?
Henk functioneert niet goed, hij moet uit zijn 'comfort zone' komen
-
PREMIUMSalaris
Kees (42) zit vijf maanden in Suriname voor zijn werk: ‘Krijg dagelijks 42 euro voor eten en drinken’
Kees (42) werkt als internationaal service engineer. Hij pleegt onderhoud aan dieselmotoren van grote vaartuigen, zoals zeeschepen. -
PREMIUMProefpanel
Getest: tompoucen uit de supermarkt, deze moet je niét eten: ‘Het deeg is taai en de vulling lijkt op vla’
Zaterdag is het Koningsdag. Dan gaan we weer massaal aan de tompouce. Nu (vaak) bedekt met oranje glazuur, en die straks weer roze of geel is. Maar het gaat niet om de bovenkant, zo blijkt. ,,Het is het bladerdeeg en de gele room waar het om draait.’’ -
PREMIUMStappenplan
Meeste huizenbezitters hebben voldoende spaargeld om huis te verduurzamen, maar hoe pak je dat aan?
Nieuw huis gekocht? Dan moet je die straks verplicht energiezuinig maken, vindt toezichthouder De Nederlandse Bank (DNB). Verreweg de meeste huizenbezitters hebben voldoende spaargeld op hun rekening om het te kunnen bekostigen, concludeert de centrale bank na onderzoek. Wat zijn de mogelijkheden voor het verduurzamen van je huis en welke subsidies bestaan er? -
PREMIUMSalaris
Emma (28): ‘Ik schrok toen ik hoorde wat collega-influencers en contentcreators verdienen’
Emma (28) werkt als contentmaker en talentmanager voor influencers. Ze heeft een website voor studenten over geldzaken en is in te huren als spreker. Als talentmanager behartigt ze de belangen van socialemedia-influencers.
-
PREMIUM8 vragen18
Gebruikers van Marktplaats maken zich zorgen: kijkt de Belastingdienst nou wel of niet mee?
-
-
-
Wat nu weer, baas?
'Alleen een slechte baas laat z'n mensen beoordelen door klanten'
Nooit kun je eens rustig je werk doen. Om de haverklap krijg je van je baas te horen dat het weer anders moet. Schrijver Richard Engelfriet helpt je uit de brand en scheidt de zin van de onzin in deze rubriek. Vandaag: Klanten laten beoordelen hoe goed jij het doet. -
column
Altijd druk en nooit tijd voor jezelf? De oplossing is simpel, maar misschien niet zo aardig
Zelf afgewezen worden is niet leuk, maar iemand moeten afwijzen is ook geen pretje. Je weet immers precies wat diegene doormaakt als je hem ‘nee’ verkoopt. In onze wens anderen dat nare gevoel te besparen, doen we onszelf soms tekort, weet psycholoog Thijs Launspach.
-
Wat nu weer, baas?
Vreselijk! Een baas die wil dat je gaat 'omdenken'
-
PREMIUMgeldvraag
Ook je schoonmaker heeft recht op loonsverhoging, maar hoeveel betaal je je huishoudelijke hulp?
Bijna een miljoen huishoudens in Nederland hebben een schoonmaker. Maar veel mensen weten eigenlijk niet wat ze hun hulp in de huishouding precies moeten betalen. Heeft mijn schoonmaker ook recht op een loonsverhoging, vraagt een lezer zich af. Arbeidsrechtadvocaat Gerard Berghuis legt uit hoe je het tarief kunt bepalen en welke plichten je eigenlijk hebt als particulier. -
-
column
Hoe gezellig groetjes ook zijn, er zijn grenzen